موانع بروز خلاقیت در افراد



خلاصه

آزاد ساختن توان خلاقیت و بکارگیری فکرهای نو، در گرو پیروزی بر موانع مذکور است. همگی ما عادت زده ایم. روش انجام کارهای معینی که طی زمان آزموده شده، به صورت روش های ثابت درمی آید.

22 فروردین 1400

در راه ظهور خلاقیت، موانعی وجود دارد که  در اینجا تنها به موانع اصلی به اختصار اشاره می شود:
  1. - عدم اعتماد به نفس؛
  2. - ترس از انتقاد و شکست؛
  3. - تمایل به همرهنگی و همگونی؛
  4. - عدم تمرکز ذهنی.
آزاد ساختن توان خلاقیت و بکارگیری فکرهای نو، در گرو پیروزی بر موانع مذکور است. همگی ما عادت زده ایم. روش انجام کارهای معینی که طی زمان آزموده شده، به صورت روش های ثابت درمی آید. خلاقیت فردی را با مشاوره و هدایت نیز می توان تقویت کرد. در بعضی از موارد اینگونه ابزارها خیلی مؤثر می افتد. به طور کلی تعامل گروهی فکرها را به فعالیت وا می دارد، زیرا افراد یکدیگر را بر می انگیزانند. سؤالات و پیشنهادهای مطرح شده در جمع، توجه هر شرکت کننده را به سوی فرایند خلاقیت هدایت می کند و این آگاهی را به وی می دهد که فکرهایی هست که باید با جست و جو به آن ها دست یافت و دستیابی به آن ها نتیجه هوش و استعداد فرد نیست، بلکه حاصل کار سخت و طولانی بر روی موضوع است.

فرد خلاق نوعاً هر چیزی را از دیدگاه های گوناگون بررسی می کند. معمولاً نسبت به وضعیت موجود احساس نارضایتی می کند یا قویاً معتقد است که روش های جاری انجام کار می توان بهبود بخشید. ویژگی های ذیل را در فرد خلاق می توان یافت:

 
  1. - مسائل و وضعیت هایی را می بیند که قبلاً مورد توجه قرار نگرفته است و فکرهای بکری ارائه می دهد؛
  2. - ایده ها و تجربیات حاصل از منابع گوناگون را به هم ربط می دهد و آن ها را بر مبنای مزیتشان بررسی می کند؛
  3. - معمولاً چندین بدیل برای هر موضوع معین دارد، به عبارتی سلاست فکر دارد؛
  4. - نسبت به پیش فرض های قبلی تردید می کند و محدود به رسم و عادت نمی شود (استقلال فکری دارد)؛
  5. - فی البداهه از نیروهای احساسی، ذهنی و بینشی مدد می گیرد و استفاده می کند؛
  6. - در فکر و عمل از انعطاف بالایی برخوردار است.
با شیوه‌ها و راه‌حل‌های قديمي نمی‌توان به استقبال آینده‌های نو رفت، دانش نوين بايد راه‌حل‌ها و احتمالاًت جديد را يافته و خلاقيت و نوآوری را در تصمیم‌گیری‌ها بکار گيرد. معهذا اين توصيه ساده و آسان بوده ليکن در عمل کاري بسيار دشوار می‌باشد زيرا که کسب‌ و کارها در برابر روش‌های جديد عموماً مقاومت و به علت مانوس شدن با يک سلسله راه‌ حل‌ها از قبول جایگزین‌های جديد عدول می‌نمایند. افکار کسب‌ و کارهای سنتی به‌سادگی نمی‌توانند از تجربه‌های گذشته چشم پوشيده و راه‌حل‌های ديگري را پذيرا شوند بنابراين براي ايجاد نوآوری و خلاقيت در سیاست‌گذاری بايد روش‌های ترغيب و تشويق و آموزش و هدايت به کمک مديران خلاق و نوآور آمده و آن‌ها را در تحقق اين امر ياری نمايند.

فرد خلاق با استفاده از مهارت های خاص تفکر و نیز توان ارائه ی راه حل های متعدد در موقعیت های متفاوت همواره به شکل تأثیر گذاری عمل می کند و با ابهامات موجود به خوبی سازگار می شود. در سال های اخیر، مطالعات نشان داده اند که سازه خلاقیت یک مهارت می باشد و بنابراین اکتسابی و قابل آموزش می باشد. خلاقيت، توليد ايده هايي است كه به بهبود بازدهي يا كارآمدشدن سيستم مي انجامد. خلاقيت در اصل دو جنبه دارد: فرايند و افراد. فرايند، هدف گرا است؛ به طوري كه، طراحي مي شود تا راهكارهايي براي مشكل به دست دهد. افراد منابعي هستند كه اين راهكار را تعيين مي كنند. فرايند بدون تغيير باقي مي ماند؛ ولي نگرش افراد تغيير خواهد كرد؛ در ضمن فرايند خلاقيت داراي چهار مرحله است كه عبارتند از:

۱. گردآوري دانش و اطلاعات
۲. فرايند پرورش افراد خلاق
۳. تجزيه ايده
۴. ارزيابي و پياده سازی

منظور از نوآوري در اين نوشتار، نوآوري فردي سمبليك يا نوآوري به عنوان شاخص علمي كه در جشنواره ها جوايز متعددي دريافت مي كند يا ايجاد نوآوري نيست؛ زيرا در عصر حاضر با وجود ابزارهاي متفاوت، ارتباطات گسترده ميان رشته ای و پيچيده شدن دانش و نياز به ظرفيت هاي چند دانشی ديگر نمي توان نوآوری ايجاد كرد؛ بلكه نوآوری در اين برهه زماني به معناي تجاري سازي ايده های جديد است كه با داشتن راهبرد برای آن، معنا مي يابد. نوآوری در اصل يعنی بالاتر از نياز مشتري فكر كردن، يعني ايجاد پارادوكس مثبت در جامعه و ... رابطه خلاقيت و نوآوری با كارآفرينی بسيار تأمل برانگيز و قابل توجه است و در اصل اين دو از اجزا و مؤلفه هاي جدايي ناپذير و دستمايه كارآفريني محسوب مي شوند؛ حتي مهم ترين آن. از اين رو وقتي افراد چه در كسب و كار مستقل خود و چه در سازمان به خلاقيت و نوآوری اقدام مي كنند، بسيار به اقدام كارآفرينانه نزديک شده اند؛ چراكه شخص كارآفرين كسي است كه يک ايده و فرصت را برای خلق و ارائه يك محصول يا يك خدمت به نحوي سودآور شناسايي كرده و صرف نظر از موانع و مشكلات پيش روی آن را به سرانجام برساند. اين امر محقق نمي شود مگر با ذكاوت، هوش، خلاقيت، نوآوری و نگاهي تيزبين. بدين ترتيب نوآوری، شكل ويژه ای است كه با پرورش آن و وارد كردن برخي ويژگی ها به كارآفرينی تبديل مي شود كه با پياده سازي و اجراي موفقيت آميز ايده هاي خلاق براي ايجاد و ثبات كسب و كار مورد استفاده قرار مي گيرد. عنصر محرک نوآوری و تحول در بخش‌های مختلف صنعت  و رقابت است که باعث می‌شود سازمان‌های پیشتاز در بازار رقابتی با بهره‌‌گیری از نوآوری‌‌های فناورانه و تحولات سازمانی، به گونه‌‌ای کارآ و اثربخش ابراز وجود نمایند.



واژه های مرتبط: خلاقیت در مدرسه، خلاقیت جدید، خلاقیت دخترانه، خلاقیت چیست، خلاقیت در خانه، خلاقیت چیست مقاله، خلاقیت کار دستی، خلاقیت چیست؟+مقاله، انواع خلاقیت چیست، هدف از خلاقیت چیست، خلاقیت چیست و چگونه آن را در خود پرورش دهیم، منشا خلاقیت چیست، پرورش خلاقیت چیست، خلاقیت چیست با مثال، خلاقیت در هنر چیست، روش های پرورش خلاقیت چیست، مفهوم خلاقیت چیست

 
پژمان ارژنگ | مشاور کسب و کار
مقالات مرتبط